Gubitnički mentalitet je odraz razmišljanja pojedinca ili grupe ljudi, u kojem se za svaki neuspjeh traži opravdanje a nikada stvarni uzrok neuspjeha, nerijetko se krivica “prebaci” na neki “treći subjekt” a nikada na aktera neuspjeha, i sve sa ciljem da se isti, iz nekog interesa” “pretvori” i prikaže kao uspjeh, odnosno, to što nešto nije bolje no što jeste – kriv je “neko” treći.
Nerijetko je parola, nažalost i činjenično, mnogih ljubitelja sporta u Bosni i Hercegovini, ona “otrcana fraza”, koja uopšte nije i ne može biti smisao sporta i takmičenja, naročito ne u savremenim sportskim tokovima, kada je sport ozbiljan biznis, turistička promocija države, i mnogo toga još, parola “važno je učestvovati”, i gdje je rezultat, samim tim i posljedično tome, jednostavno manje bitna stvar.
I tako dok čitav sportski svijet napreduje, ili barem teži ka tome, dok neke “nove” reprezentacije u svim sportovima, one koje istina odavno postoje ali postoje tek tako kao “statistički podatak”, sve više postaju konkurentne, ne samo solidnim, već čak i onim tradicionalno najboljim i najuspješnijim državnim reprezentacijama, u BiH se nerijetko slave određena pristojna sportska “dostignuća” od prije deset, dvadeset, ili pedeset godina, “dostignuća” kojima se može pohvaliti gotovo svaka država, barem u Evropi gdje se teritorijalno nalazi i BiH, no niko se, barem na “starom kontinentu”, time ne hvali, već teži da napreduje u odnosu ma ono što mogu gotovo svi ostali.
Tako se ove godine, između ostalog, među ljubiteljima nogometa u BiH, bukvalno slavi 10 godina od jedinog učestvovanja nogometne reprezentacije BiH na nekom prvenstvu, u pitanju je Svjetsko prvenstvo u Brazilu održano 2014. godine u Brazilu, i gdje je reprezentacija BiH igrala tek “epizodnu” ulogu, te takmičenje okončala već u grupnoj, početnoj, fazi turnira, a da i ne govorimo da tek rijetke reprezentacije u Evropi u svojoj historiji nisu napravile takav “podvig”, uglavnom ga nisu napravile samo one reprezentativne selekcije u čijim se državama nogomet igra poluametski ili potpuno amaterski.
U sadašnjosti, i to onoj doslovnoj, rukometna reprezentacija BiH igra svoje treće zaredom Evropsko prvenstvo, koje se ovog mjeseca održava u Njemačkoj, i naravno, kao što je bio slučaj i na prethodna dva evropska prvenstva, gubi utakmice ma protiv koje selekcije da ih igra, a kako ih i neće gubiti kada ima punu podršku navijača za takvo što, jer kako kaže jedna parola grupe navijača reprezentacije BiH, i koju je zsista teško objasniti, a koja je “izložena” tokom meča prvog kola grupne faze sa Švedskom, i ubjedljivog poraza, i koja, dakle, glasi – “Kako god odigrali ovo prvenstvo, za nas ste prvaci Evrope i svijeta”, a da ne bude zabune, igra se ipak Evropsko prvenstvo, te se kao maksimalni domet može postati prvak Evrope, čisto informativno, no dobro, koga to zapravo briga, bitno je “da se učestvuje”, pa makar i bez ikakvog cilja, i tako do titule “prvaka svijeta” na raznoraznim navijačkim transparentima.
Dogodine će, kao i prošle godine, vrlo vjerovatno, biti slavljen neki davnašnji nastup košarkaške reprezentacije BiH na nekom od bezbroj prvenstava Evrope na kojima se učestvovalo, jasno bez ikakvog učinka, i slaviće se “jubilej” od deset ili više godina za neki tijesan poraz od neke renomirane evropske selekcije, ili neka “pirova” pobjeda nad ekonomski opskurnom, recimo Litvanijom, jer prijatelju, ubacila se, gle čuda, na košarkaškoj utakmici poneka “trojka s parkinga”, ubacio ih, zamislimo to samo onako maksimalno začuđujuće, jedan od najboljih košarkaša u Evropi u tom trenutku, tadašnji “NBA igrač” – tadašnji igrač kluba iz najjače košarkaške lige na svijetu, što NBA liga jeste tada bila, i što je i sada, i što je otkako košarka kao sport postoji, i recimo to baš tako – onako kako stvarno i jeste.
Jasno, ekonomska situacija u BiH jeste teška, taman onako kao što je činjenično teška i u Litvaniji, dakako u odnosu na desetak ekonomski najrazvijenijih država u Evropi, te samim tim ni u sport nije moguće uložiti onoliko sredstava i resursa koliko to uložiti mogu u tih desetak država, barem ako se u tom segmentu traži opravdanje za neuspjehe, a obično se baš tu i traži, no treba se zapitati šta je sa ostalih minimalno 35 od 45 evropskih država, kakva li je tamo situacija, kako to one, dakle one u kojima sport nije na amaterskom nivou, ipak negdje nekoga pobjeđuju, kako u tim državama nije moto “važno je učestvovati”, osim što, možda, nemaju svi gubitnički mentalitet.
No teško se ne oteti dojmu, te se zapitati, vrijedi li uopšte i uložiti išta naročito u nešto ili nekoga ko će naposlijetku, ipak, reći – “dobro je, učestvovali smo”, vrijedi li, ili ipak možda zaista i ne vrijedi – barem dok kolektivna svijest ne počne razlikovati uspjeh od neuspjeha, dok se ne prestane govoriti o “maloj državi” a koja je teritorijalno, da naglasimo, veća od država sportskih velesila sa pregršt pehara i medalja, kao što su Nizozemska, Belgija, Danska, Litvanija, ili Slovenija, ili je površinski gotovo ista sa sportskom velesilom Hrvatskom, naširoko “poznatoj po izuzetno razvijenoj ekonomiji svjetskih razmjera” – kada bi se malo našalili za kraj ovog teksta, ali avaj, ljudi svejedno znaju “lopte” gdje god lopte ima, gdje se god lopta “zakotrlja”, da li prema golu ili košu, svejedno je.
